Artistically I am still a child with a whole life ahead of me to discover and create.
I want something, but I won’t know what it is untill I succeed in doing it.
Alberto Giacometti
Die tekst van Giacometti (beeldhouwer 1902-1966) was 20 jaar geleden zeer van toepassing op het echtpaar De Heus, startende kunstverzamelaars. ‘We kochten als kippen zonder kop’, zeggen ze zelf, in een interview in NRC. Rijk geworden door de verkoop van veevoer, zochten ze een nuttige en leuke vrijetijdsbesteding voor de zaterdag. Geen golf, geen boot, daar hadden ze niet veel mee. Met vele, lege muren in hun nieuwe huis, leek het hun een goed idee wat (grote) schilderijen aan te schaffen. Zo maar, van de ene dag op de andere waren ze verkocht. De schilderijen in de galerie die ze bezochten, maar het echtpaar ook, aan moderne, eigentijdse, Nederlandse kunst.
Het eerste schilderij dat ze kochten was van een in Nederland wonende Russin, Masha Trebukova, een abstract schilderij. Familie en vrienden verklaarden hen voor gek. Maar ze lieten zich daar niet door weerhouden. Het was tenslotte hun huis. Inmiddels beschikken ze over een grote collectie schilderijen, beeldhouwwerken en plastieken. Abstract of figuratief, conceptueel of realistisch, het maakt niet uit: ‘Binnen 4 seconden weten we of het wat wordt’, leggen ze uit in de video die vertoond wordt bij de expositie Cobra – Dumas in het Singermuseum in Laren.
links: Crucifix, Dumas-rechts: de Zwemmer, Co Westrik
Na de eerste spontane aankopen vragen Henk en Victoria advies aan een kunstkenner. Tenslotte hebben ze er niet echt kaas van gegeten, realiseren ze zich. Wat begeleiding is wenselijk, want er gaat veel geld zitten in deze hobby. In de persoon van Deborah Campert (vrouw van Remco Campert) ondergaan ze een ‘cursus kunstkijken’. Een halfjaar niets kopen, alleen maar ieder zaterdagmiddag naar galerieën en musea om te kijken,kijken,kijken. De route is uitgestippeld door Deborah. Een goeie invulling van hun vrije zaterdag.
Vermakelijk, zoals ze samen vertellen hoe hun interesse uitgroeide tot een passie. Eén ding is duidelijk, ze moeten zeer vermogend zijn. Zoals een gemiddeld mens van een mooi shirt er soms twee koopt omdat ze zo goed passen en omdat je niet kunt kiezen tussen twee kleuren, zo koopt het echtpaar de Heus twee schilderijen, omdat ze allebei zo prachtig zijn. Leuk is dat ze overal gaan kijken, galerieën en ateliers, maar vooral ook bij eindexamen exposities van beginnende kunstenaars. Zo kochten ze een werk van Robert Zandvliet en zijn hem sindsdien blijven volgen. Zandvliet zoomt in op gewone, alledaagse onderwerpen, zoals een stoeptegel of een schelp en schildert er vervolgens monumentale werken van. Prachtig. Een zo uitvergroot voorwerp krijgt een heel ander karakter. Ik zag bijvoorbeeld een strand of boulevard langs de zee in plaats van twee stoeptegels langs grijs asfalt.
De verzameling van De Heus is enorm en zeer gevarieerd en afwisselend. Zoals ik al zei, minimal art, conceptuele kunst, figuratief, abstract, er is werkelijk van alles. En daarom heel plezierig en inspirerend om te bekijken. De keuze van Henk en Victoria de Heus is vaak toegankelijk. Je snapt bijna onmiddellijk waarom ze tot een bepaalde keuze kwamen. Ik vond het opvallend dat er in hun verzameling geen cynische of schokkende (wel verrassende!) kunst voorkomt. Ik las in een recensie in het Reformatorisch Dagblad van 27 april jl. de reden: ‘Het echtpaar, beiden overtuigd christen en kerkelijk actief, licht toe: „Geloofservaringen zijn ook niet te omschrijven, toch ervaar je ze. Zo is het met kunst ook. Een kunstrecensent merkte op dat er een „religieuze lijn” in onze collectie zit. Zelf zien we dat niet zo. Maar het is waar dat we in de kerk hebben geleerd om het kwade zo veel mogelijk te vermijden en het goede te zoeken. Dat is wat we met onze kunst wel nastreven.”
Grappig is ook dat ze niet schromen om aan kunst hun eigen betekenis te geven. Het schilderij van Marlene Dumas van Naomi Campbell is voor hen vanaf moment één een schilderij van Naomi uit het Oude Testament, vertellen ze. Van Naomi Campbell hadden ze nog nooit gehoord. Heel vrijmoedig geven ze hun eigen duiding aan de kunst die ze kopen en koesteren. Het maakt me blij om christenen te zien die serieus bezig zijn met eigentijdse kunst, iets wat nog niet heel gewoon is. We nemen als christenen toch vaak genoegen met het middelmatige, terwijl God de Schepper is van zoveel moois! Vooral kerkgebouwen kunnen zo zonder smaak en gevoel voor stijl zijn ingericht. Ik vind het inspirerend om de verzameling van deze christenen te bekijken, zoveel oog voor stijl en schoonheid. Dat hoeft niet per se duur te zijn. Genoeg beginnende kunstenaars, ook in de kerk, die een stimulans goed kunnen gebruiken!
De expositie is een aanrader!
