Zelfs wanneer de depressie me lastig valt (zie mijn vorige blogs) kan ik nog opknappen van kijken naar kunst. Het moet geen al te vervreemdende kunst zijn dan, dat is wel een voorwaarde. Kunst verwijdt mijn horizon, haalt me uit mijn eigen beperkte hoofd. Het ondergaan van het samenspel van kleuren, vormen en licht, zo uniek gecombineerd door de kunstenaar, geeft me altijd een soort ademruimte.
Al met al was het toch zeker een half jaar geleden dat ik een stap in een museum zette, mede door gebrek aan energie en ‘lust’. En laatst in drie weken tijd driemaal op pad. Allereerst naar Gorssel, naar museum MORE. Eeen kolos van een gebouw in een verder zo landelijk dorp vol mooie oude landhuizen en villa’s. MORE staat voor MOderne REalistische kunst. Twintigste eeuwse Nederlandse kunstenaars zijn er rijk vertegenwoordigd. Charlie Toorop, Pyke Koch, Dick Ket, Carel Willink en nog een paar van die namen. Realistisch, want ze schilderen niet abstract, je herkent wat er op het doek staat; maar modern want er wordt niet geschilderd met de insteek exact weer te geven wat men ziet, maar hoe de kunstenaar het ziet.
Een groot deel van de collectie werd gekocht door de rijke zakenman Hans Melchers, uit de Scheringa collectie. Scheringa (juist, Dick ja, die ergens aan het begin van de hele bankencrisis stond) was ook een rijke zakenman en een groot kunstverzamelaar, maar ging failliet en moest de deuren van zijn museum sluiten. Hans Melchers bouwde in Gorssel een nieuw museum als onderdak. In 2017 opent hij een tweede museum in kasteel Ruurlo, daar worden alle Willinks ondergebracht. Geweldig als mensen zo hun geld besteden!
Wij, mijn zus en ik, gingen de tentoonstelling van Johan van Hell bekijken. Kunst die gewone mensen verbeeldt in een moeilijke periode voor de 2e wereldoorlog. Verkopers, arbeiders bij een kraam, straatmuzikanten (van Hell was zelf ook musicus). Kunst over armoede en sociale problemen die niet donker en duister wordt. Het is vaak heel kleurig (de prachtige kleur geel komt veel voor!), maar tegelijk zie je aan de mensen dat het leven zwaar is.
t
Fruitkoopman – Stedelijk Museum Amsterdam
Een week later trok ik met een vriendin naar huis Marseille (liever nog was ik echt naar Marseille vertrokken, maar dat zat er niet in..). Huis Marseille is een fotografiemuseum, gehuisvest in een oud grachtenpand aan de Herengracht in Amsterdam. Fantastische lokatie! Het is niet groot, maar de foto-expositie is prachtig tentoongesteld in de grote, hoge zalen. We bekeken composities van Scarlet Hooft Graafland. Mooie vergezichten met een verhaal erin verweven. Heel interessant zijn de foto’s waarin ze refereert aan Captain Cook, de ‘ontdekker’ van Australië en Nieuw Zeeland. Een nazaat van een van de oorspronkelijke bewoners, die Cook bij zijn komst op het strand ontmoette, staat met een mini-replica van het schip van Cook op datzelfde strand. Ernaast hangt een doek met een foto van een nazaat van Cook. Ook met uitzicht op zee en met de boot in zijn handen. Die boot zit gewoon in de handbagage van de fotograaf. Zo maakt ze allerlei intrigerende composities op exotische plekken in de wereld. Alleen de foto’s zelf zijn al indrukwekkend, het verhaal of de betekenis erachter maakt ze nog boeiender.
Nog een leuke link met een interview met de fotografe.
Mijn derde trip was naar Zwolle. De Fundatie, waar ik met een vriendin de tentoonstelling Zie de Mens bekeek. Honderd portretten uit de 20e eeuw. En dat is VEEL. Bereid je er op voor, je bent niet zomaar in een uurtje klaar! Wel erg de moeite waard om te zien. De verschillende stijlen, al naar gelang de overtuiging en theorieën van de kunstenaar. Realistisch, abstract, onherkenbaar gestileerd.
“Afgelopen eeuw verschoof het accent van de geportretteerde naar de kunstenaar, die zijn eigen interpretatie gaf.” Hoe persoonlijker de interpretatie van de kunstenaar, hoe minder boeiend de portretten worden, vonden wij.
Maar er waren ontroerend mooi getroffen gezichten soms. We kwamen tot de conclusie dat de vervorming van het menselijk gelaat zoals je dat in veel abstracte kunst ziet, een ontmenselijking tot gevolg heeft (wat soms ook precies de bedoeling van de kunstenaar is). Het unieke van de mens, zijn eigenheid, zijn ziel, je ziet die het treffendst terug in een realistisch geschilderd portret. Dat kan modern zijn. Maar toch.
Dit portret is modern, maar het geeft wel de eigenheid van deze vrouw weer.
Drie tentoonstellingen, driemaal genieten en weer aan het denken gezet worden.
