liegen

Ik verbaas me over de rechtlijnigheid van veel mensen in ingezonden brieven in de pers momenteel, wanneer het over liegen gaat. Natuurlijk, wat is kwalijk aan liegen: God zegt: geef geen vals getuigenis tegenover uw naaste. Het maakt de ander onbetrouwbaar wanneer hij te pas en te onpas de waarheid naar eigen inzichten weergeeft. Vervelend.
Maar als er nu eens andere redenen een rol spelen behalve het feit dat iemand graag fantaseert. Of fantaseert om een ander te benadelen? Stel dat iemand juist met het vertellen van de waarheid niet alleen zichzelf maar ook een ander schaadt. Of kwetst. Of in gevaar brengt. Of in diskrediet. Liegen over de verblijfplaats van joden in de oorlog is nooit als verkeerd bestempeld, (behalve door een kleine groep christenen die vond dat men in dat geval de waarheid moest spreken en de gevolgen dragen).

In de Bijbel komt David op de vlucht voor koning Saul in de tabernakel en krijgt daar onder valse voorwendselen (hij zou en geheime opdracht hebben van Saul) het heilig toonbrood mee van de priester. Iemand is er getuige van en zegt later tegen Saul: ja hoor, die priester heeft het toonbrood meegegeven aan David. Waar toch? Geen leugen bij. Luister naar wat David dan over hem zegt in psalm 52: “Kwaad kies je boven goed. Boven oprechtheid leugen”. Huh? Leugen? ’t Was toch waar? David mag gewoon niet liegen en het heilig toonbrood meebietsen. Punt.

Alle 85 priesters worden vanwege ‘de waarheid’ van wat deze getuige vertelde om het leven gebracht. Regels zijn regels.

Met het bovenstaande probeer ik aan te tonen dat de rechtlijnige redenering van onze wet, althans de interpretatie die Rita Verdonk eraan geeft, tot hele tragische gevolgen leidt. Ik ben geen supporter van Hirsi Ali, ze is me veel te polariserend en ongevoelig voor het standpunt van een ander. Maar zij is een exponent van wat er al jaren gebeurt met vele onbekende asielzoekers, die zonder enig mededogen rechtstreeks het land uit worden gezet. Regel is regel.

Volgens mij is liegen en de waarheid spreken niet zo eenduidig als het op het eerst gezicht lijkt. Ik heb Jacob van Bruggen (NT Kampen), geloof ik, horen zeggen eens dat liefde voor de naaste een belangrijke drijfveer is voor het criterium hoe we de feiten die we kennen doorgeven aan derden. Dan kan liegen soms dichter bij de waarheid liggen, en kan de waarheid spreken inslaan als een leugen!

De pijn van een miskraam

In de kerk in Rome kreeg ik een Engelstalig tijdschrift voor getrouwde stellen. Een soort Eva, maar dan zonder mode en kleding.  Een van de artikelen sprak me aan.  Het ging over de verwerking van miskramen. Niet alleen voor de vrouw maar ook voor de man.  Wat gebeurt er eigenlijk voor hem? Komt hij toe aan rouw of is het zo’n vrouwenzaak dat hij niet aan bod komt.

Ik las het met interesse, zoals ik al zei.  Ik heb twee miskramen gehad en beiden vonden plaats in een tijd dat er weinig tot geen aandacht was voor miskraam als verlies van een kind-in-wording.  Bij de eerste miskraam was ik 20, het was 1975.  Ik herinner me die nacht in het ziekenhuis nog alsof het een paar jaar geleden is, terwijl het er 31 zijn.  Ik lag alleen, had heel veel pijn, meer pijn dan ik  me nu van een bevalling kan herinneren.  Af en toe kwam er een verpleegkundige (toen nog verpleegster!) die me een aspirientje of zo gaf.  Het baren van een kind is een hele blije gebeurtenis, ook al is er pijn. En je wordt omringd met mensen die je bijstaan.  De miskraam deed ik in m’n upje.

’s Ochtends kwam de gynaecoloog, deed onderzoek, concludeerde dat het echt niks meer werd en ‘troostte’ met de woorden: “gauw maar een nieuwe bakken, je bent jong genoeg.”  Op dat moment wilde ik niets anders dan van de pijn af zijn.  Maar op de leegte daarna en dat wezenloze gevoel dat weken aanhield werd ik niet voorbereid.  De vraag is natuurlijk of voorbereiding altijd tot een betere verwerking leidt.  Wat je verteld wordt dat zal gaan gebeuren, ervaar je waarschijnlijk ook sneller.  En toch is het beter nu, dat je er niet zo alleen in wordt gelaten.

Mijn tweede miskraam was een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, in 1986.  Dat gebeurde in Korea.  De ervaring was hetzelfde.  Een ding was beter.  Omdat in Korea de verpleging alleen het medische gedeelte verzorgt, ben je verplicht een familielid (of leden) bij je te hebben.  Die moeten je wassen, je naar de WC helpen enzovoort. De eerste, ergste nacht wisten we dat niet en was ik  alleen.  Maar daarna was ik voortdurend in het gezelschap van of Kim, of mijn zus Loes, die net op vakantie was bij ons (over Gods leiding gesproken!). Maar omdat ik onbewust was van het feit dat ik zwanger was, kwam de mededeling dat ik geopereerd moest worden als zo’n verrassing dat ik pas weken na de operatie besefte: ik was zwanger van een kind!  Ook daar kun je dan weinig mee.  Ik kan me herinneren dat maanden na dato pas de tranen kwamen.  Het blijft een onwezenlijke ervaring te verliezen wat je in feite nog niet ontvangen hebt.  Juist dat veroorzaakt een speciaal soort pijn. Hoe onwezenlijk moet het dan wel niet zijn voor een man.  Toen ik het Kim vroeg gisteren of hij meer pijn had gevoeld voor mij of dat hij ook zelf het verlies van een kindje ervaren had, antwoordde hij direct dat hij juist het verlies sterk gevoeld had.

Pas in 2000 schreef ik het volgende gedichtje:

Miskraam

Het moedervlies waarin jij had moeten wonen-
veilig als een jonge vogel in een verborgen nest-
werd afgestoten en jij, mijn vogeltje,
verstrengeld met mijn eigen vlees en bloed
moest al sterven nog voor ik je het leven schonk
zomaar vloog je-als de mus en zwaluw-
Gods altaar tegemoet

Ik ben benieuwd of er onder jullie, lezers, ook dit soort ervaringen zijn. Je kunt me ook mailen: margreet.batteau@gmail.com

huis verkocht

Even ben je bezitter van een huis en zo heb je het weer verkocht…Aan onze zoon Lukas weliswaar, dus we houden het geld in de familie. Vanmiddag bij de notaris de akte getekend waarmee Lukas de waarachtige eigenaar van Fahrenheitlaan 12 is geworden. Wij zijn weer terug naar de status van huurders. We hebben het gevierd met een heerlijk wijntje + broodje op de Oude Gracht.

Even daarvoor heb ik Niek weer gezien. En Jes en Dos, niet te vergeten! In 10 dagen tijd leek Niek wel tweemaal zo groot geworden. Met z’n krullen en donkere ogen en dikke beentjes helemaal om op te eten. Oma Engelaar past nu 2 dagen in de week op, dus Niek moest wel even wennen aan deze oma . Maar dat duurde maar drie seconden, gelukkig.

fiets gestolen

Deze fiets (de oranje versie) is sinds een week gestolen.!!!!!! M’n tweede nieuwe fiets in 2 jaar tijd. Gewoon spoorloos verdwenen. Terwijl hij vaststond met ketting en al. Diepe, diepe zucht.

Nu maar weer een grijze, grauwe Union, waar niemand ook maar enige lol aan beleeft, mezelf incluis. Als tie maar 2 wielen heeft en een zadel .

Ik ga emigreren naar een ver en veilig land, waar niemand fietsen steelt, geen middelvingers opsteekt in het verkeer en waar men elkaars eigendommen nog respecteert en elke voorbijganger groet

een dag niks

Vrijdag had ik voor het eerst sinds weken niets. Geen werk, geen afspraak, maar ook niet veel zin in leuke dingen. Uitgeslapen, beetje gelummeld, even de Keizerstraat (Scheveningen-dorp), een kop koffie bij het groene caféetje tegenover Theater De Appel en toen was ik weer zo moe dat ik thuis ben gaan slapen…Niet echt een productieve dag. Maar, ook nodig af en toe, blijkbaar

chocoladebruine labradorpups

Op vroukje’s log is het gebeurd…Ik zag een grote foto van de liefste hond die ik ken: een chocoladebruine labrador. Dat was niet het enige, naast die schat lagen tien chocoladebruine PUPS. En ze zijn te koop…! Nu wel niet meer waarschijnlijk. Maar sinds dat moment droom ik weer van een hond. Mijn kameraadje, door dik en dun, met haar kop op m’n schoot en naast me rennend op het strand. Ik verkeer in hevige tweestrijd. Denk aan de poep en pies en haren en stank en de regen en, en, en….roep ik tegen mezelf! Maar die pups….zucht….Woonde ik maar op dat boerderijtje ergens aan de rand van de stad, met een groot grasveld en zo…

de geur van natte aarde

Ik geloof dat de geur van natte aarde voor mij de meest hemelse geur is, wellicht een paradox, maar toch. Ik heb net wat onkruidpollen uit de grond getrokken en me verlekkerd aan alle net boven de grond uitkomende jonge plantjes. Ik begroet ze als oude vrienden. Aan de blaadjes herken ik ze weer en ik zie ze al bloeien en pronken. Mooi beeld voor hoe wij waarschijnlijk in Gods ogen zijn: onooglijk klein en voor het ongeoefende oog nog niets, maar de Kenner kijkt vergenoegd naar de komende zomerbloei, die ondergronds in volle voorbereiding is.

En dan die geur. Licht schimmelachtig, donker, maar er zit een geur van leven in, van nieuwe dingen. Ik zal het me wel verbeelden. Maar als ik iets mag meenemen, doe me dan maar een potje aarde met wat oude bladeren erdoor….

sneeuw

Al weken vind ik dat ik de tuin moet gaan opruimen. Meterslange, verdorde stengels van de Oost-Indische kers liggen overal verspreid. Ik zie verdroogde takken en verrotte geraniums. Plantenbakken met niets dan wat stekels waarvan ik de oorsprong niet meer weet, staan schots en scheef door de tuin. De kruidenbak bij de keukendeur is overwoekerd door klimop. Wat kan ik verder nog voor rommeligs noemen?

En nu valt er zachtjes sneeuw uit de hemel. Kleine vlokken, maar al uren lang. Het waait en soms zie ik door het raam een bol stuivende sneeuwwind die me alleen al bij het zien koud maakt.

Ik keek net en zag m’n tuin. Ieder voorwerp, elk plantje, verrot of verdord, elke armoedig stekelachtige stengel: ze zijn objecten van schoonheid geworden.

Ik kijk in mijn eigen Beeldentuin.

grieks kruis

op 22 december is, na een ernstige ziekte,
een einde gekomen aan het aardse leven van

Theodossios Goros
geliefde echtvriend van Tonny Engelaar

(schoon)vader van onze
lieve schoonzoon en dochter
Dossakis en Jesseka
trotse opa van Niek

Terugkeren mag ik in het huis van de Ene
in lengte van dagen! Psalm 23:6
(Naardense Bijbel)